Afgelopen donderdag 23 maart 2023 is Vincent van Geelen door de gemeenteraad geïnstalleerd als commissielid voor BVHlokaal. Vincent is hiermee ons vierde commissielid, naast Michiel Keijzer, Richard Postma en Freek Jan Berkhout. De fractie van BVHlokaal is nu volledig bezet met 6 raadsleden en 4 commissieleden.
Vincent stelt zichzelf graag nader voor:
“Na te zijn opgegroeid in Wijk bij Duurstede woon ik sinds 2016 met mijn vrouw en onze zoon, die in 2021 een paar dagen na de valwind geboren is, in Leersum. Het is een genot om te mogen wonen aan de rand van onze prachtige Heuvelrug. Ik ben trots op onze prachtige groene gemeente als ik ’s-ochtends vanuit Leersum door onze mooie dorpen naar mijn werk in Driebergen fiets.
Omdat ik niet alleen nu zelf, maar ook onze toekomstige generaties de kans wil bieden om te genieten van al het moois dat in de gemeente Utrechtse Heuvelrug te vinden is heb ik mij aangemeld bij BVHlokaal. Nu ik ben geïnstalleerd als commissielid wil ik vanuit deze rol de partij ondersteunen in het behalen van onze doelen. Ik heb een financiële achtergrond en houd mij in het dagelijks leven onder andere bezig met het financieren van duurzame energieprojecten.”
Binnen de gemeente Utrechtse Heuvelrug is er gezocht naar een locatie voor windenergie en niet gevonden. Na een lange zoektocht was gelukkig ook de locatie Overberg afgevallen. Echter, de provincie Utrecht gaat nu alsnog zelf zoeken naar locaties voor windturbines, omdat er te weinig windprojecten zouden zijn. Dit kan de provincie doen, omdat zij formeel gezien het bevoegd gezag is voor windprojecten vanaf 5 MW.
Op deze kaart is te zien dat er zowel in Overberg (nummer 90) als in Maarn en Maarsbergen (nummer 85) gezocht gaat worden. Zie de groene delen binnen de blauwe ovalen als concrete mogelijke locaties. In Maarsbergen gaat het om het middelste groene stukje, tussen de Griftdijk, de Rottegatsteeg, de Rumelaarseweg en de Monnickendijk. In Maarn kleurt het Henschotermeer groen. Daarnaast zijn er diverse zoekgebieden die net niet in de gemeente Utrechtse Heuvelrug vallen, maar net erbuiten. Denk bijvoorbeeld aan zoekgebied nummer 71 tussen Cothen en Werkhoven.
Zoekgebied 90 in Overberg
Zoekgebied 85 in Woudenberg, Maarn en Maarsbergen (groene stukje linksboven betreft het Henschotermeer en het groene stukje in het midden betreft Maarsbergen)
In de brief van de provincie aan de gemeenten staat:
“Provincie Utrecht gaat een planMER opstellen om inzicht te krijgen in de milieu-informatie over onderzoeksgebieden voor windenergie in de hele provincie Utrecht. Het planMER is een onderzoek waarin geen beslissingen over gebieden worden genomen. In het planMER wordt alleen milieu-informatie over de onderzoeksgebieden verzameld en zal er dus geen ranking komen van individuele gebieden. De milieu-informatie uit dit planMER zal input zijn voor de voorkeursbeslissing die eind 2023 / begin 2024 genomen zal worden, met daarin de locatiekeuze(s) voor te nemen projectbesluiten.”
Met andere woorden, dit is een eerste stap van de provincie om gemeenten op te leggen waar windturbines moeten komen. De uitkomst kan zijn dat dit in Overberg en/of Maarn en Maarsbergen het geval is.
Standpunt BVHlokaal
Het standpunt van BVHlokaal is géén windturbines en zonnevelden. Na de gemeenteraadsverkiezingen in 2022 zijn er vervolgens raadsbrede afspraken gemaakt, waaronder over de energietransitie. In de raadsbrede afspraken staat hierover:
“We blijven constructief meewerken om inhoud te geven aan de verplichtingen in de Regionale Energie Strategie (RES) . … Uitgangspunt is het doel 0,088 TWh. De mate waarin we zonnevelden willen plaatsen, wegen we af in het aangepaste afwegingskader 2.0 (na evaluatie, na beslissing over de gunning). Daarna volgt een besluit over de invulling van de 2e ronde zonnevelden. Er is geen overeenstemming over de vraag of de gemeente de komende vier jaar meewerkt aan (voorbereiding van) het plaatsen van industriële windturbines.”
Vervolgens is tussen de collegepartijen BVHlokaal, VVD, D66 en SGP de volgende aanvullende afspraak gemaakt:
“In deze raadsperiode zal door het college geen inspanning geleverd worden voor enige voorbereiding/vergunning/verkenning in relatie tot industriële windturbines op het grondgebied van de Gemeente Utrechtse Heuvelrug.”
Kortom, BVHlokaal zal, zoals raadsbreed afgesproken, zich constructief maar kritisch opstellen over zonnevelden, om de doelstelling van 0,088 TWh te behalen. Er zijn vanuit de RES géén vereisten gesteld aan een verhouding wind/zon. Het is daarom tegen de afspraken in dat de provincie zich nu bemoeit met de manier waarop de gemeente de doelstelling wil behalen.
BVHlokaal kan zich dus niet vinden in de zoektocht die de provincie gaat uitvoeren en wil dat zoekgebieden naar windenergie binnen onze gemeentegrenzen uit het onderzoek gehaald worden.
Wat kunt u doen?
Allereerst kunt u uw mening over windturbines mee laten wegen bij de verkiezing van de leden van de Provinciale Staten op 15 maart 2023. Als hulpmiddel, de eerste stelling in het kieskompas gaat over windturbines.
Ten tweede kunt u tot 5 april een zienswijze indienen op de plannen van de provincie Utrecht over de PlanMER. BVHlokaal gaat zelf ook een zienswijze indienen. Deze zullen wij later publiceren op deze site. Eventueel kunt u dan informatie hergebruiken voor uw eigen zienswijze. Voor het opstellen van de zienswijze onderhoudt BVHlokaal contact met de werkgroep tegen windenergie in Overberg.
Afgelopen maandagavond 19 december 2022 heeft de gemeenteraad van de Utrechtse Heuvelrug met een meerderheid besloten voor de voorgenomen plaatsing van zonnevelden bij Amerongen en Overberg.
Zoals altijd gezegd, BVHlokaal is tegen industriële zonnevelden. De vraag die nu aan de orde was was echter niet of je voor of tegen dergelijke zonnevelden bent. Wat nu voorlag was of de voorstellen voldeden aan het afwegingskader Energie in Landschap dat in 2020 is vastgesteld met steun toen van VVD, OPEN, ChristenUnie en het CDA. Dat besluit opende de weg voor onder andere marktpartijen om te zoeken naar locaties. Bij een dergelijke procedure dient je afwegingskader volgens ons volledig dichtgetimmerd te zijn, maar dat bleek het helaas allerminst. Meervoudig grondgebruik bleek slechts een streven. Idem geldt voor een lokaal eigendom van de velden.
December 2021 was het moment om de plannen nog te stoppen, maar OPEN, D66 en VVD wilden toen doorzetten. De haast bij de energietransitie woog blijkbaar zwaarder dan het belang van de natuur en het luisteren naar de eigen inwoners.
BVHlokaal kon met steun van de raad nog wel voor elkaar krijgen dat we nu nog eens naar de definitieve plannen kunnen kijken om het te toetsen op het volledige afwegingskader. Maar zoals gezegd, het kader is boterzacht en daarom is er helaas geen grond te vinden om de plannen te weigeren. Gelukkig konden we de plannen met moties een beetje bijsturen. Twee van de drie moties op ons initiatief zijn aangenomen:
We merken wel dat vele partijen willen leren van dit proces. Daar gaan wij zeker op letten, want voor je het weet wint de haast het weer van de zorgvuldigheid.
De Invulling van de energietransitie moet volgens BVHLokaal op een veel meer eigen en passende wijze voor de Utrechtse Heuvelrug.
En daarom kiest BVHLokaal primair voor:
Isolatie van woningen en gebouwen;
Zonnepanelen op daken van zoveel mogelijk woningen, industriegebieden en agrarische gebouwen;
CO2-reductie door o.a. veel meer groen in de openbare ruimte;
Stimuleren van inkoop en gebruik van groene energie;
Inzetten op duurzame economie;
Geothermie verder onderzoeken;
Landelijke/Europese aanpak van de energietransitie. Nu moet elke gemeente haar eigen energie opwekken.
Het gesprek over de zonnevelden is echter nog niet klaar. Eerder heeft de raad besloten om als uitgangspunt 0,088 TWh aan grootschalige energie op te gaan wekken. Aangezien de collegepartijen afgesproken hebben dat er deze collegeperiode geen tijd gestoken wordt in windturbines, blijven zonneweides (en mestvergisting en innovatie) over. Met de toekenning van de zonnevelden in Overberg en Amerongen is de 0,088 TWh niet volledig ingevuld. Het gesprek hierover gaat door. Eerst volgt in de raad een evaluatie, daarna een herijking van het afwegingskader (of een beter alternatief hiervoor). Bij de bespreking van de herijking van het afwegingskader zal conform de raadsbrede afspraken bekeken worden in welke mate we zonnevelden willen plaatsen. Oftewel, wordt vervolgd.
De gemeenteraad van de Utrechtse Heuvelrug is afgelopen week akkoord gegaan met de begroting 2023 en het uitvoeringsprogramma voor de komende paar jaar, als uitwerking van de afgelopen mei gemaakte raadsbrede afspraken. Het verbeterprogramma heeft als titel ‘Groen en Duurzaam Doen!’ Heel veel van hetgeen wij, maar vooral ook de inwoners, graag zien gebeuren krijgt daarin flinke aandacht.
Leefomgeving
Een veel betere verzorging van de huidige, door achterstallig onderhoud, slechte kwaliteit van de buitenruimte is een belangrijk onderdeel van het programma, en parken en dorpscentra krijgen daarbij nog wat extra aandacht. Trottoirs en wegen horen hier ook bij. En een belangrijk deel van de speelplaatsen krijgt in de komende periode een opknapbeurt. De bomenverordening, waarin de regels rondom kap en herplant zijn vastgelegd, wordt zo snel als mogelijk herzien waardoor er meer bescherming zal plaatsvinden voor het bomenarsenaal in de gemeente. Het versterken van de biodiversiteit in de leefomgeving krijgt daarbij een prominente rol.
Andere speerpunten
Maar ook voor de problemen op het gebied van wonen, duurzaamheid en verkeer staan goede, en ons inziens realistische, plannen op stapel waar de inwoners in de komende jaren zeker iets van zullen gaan merken. Zo is er besloten dat er gewerkt gaat worden aan het versnellen van woningbouwprojecten, waaronder de mogelijkheden voor flexwoningen en tiny houses. Maar ook het oplossen van knelpunten in het wegennetwerk, waaronder de (school)fietsroutes in het buitengebied, krijgt versneld aandacht. En duurzaamheidsmaatregelen krijgen een stevige impuls. Er wordt daarbij o.a. flink ingezet op isoleren, waardoor de energiekosten structureel kunnen gaan dalen.
Financiering
Duidelijk zal zijn dat deze ambities ook investeringen vragen. De kosten worden o.a. betaald vanuit financiering vanuit het Rijk (via het gemeentefonds). Maar extra geld is nodig. Wij willen de inwoners hierbij ontzien, een OZB verhoging is daarom niet aan de orde (los van de inflatiecorrectie). Er is besloten een aantal andere belastingen wel te verhogen. Voor forensen en toeristen zullen de kosten voor hun verblijf in onze dorpen gaan toenemen, en ook voor eigenaren van o.a. kantoren en bedrijfspanden worden de kosten hoger. Er is daarbij overigens sprake van een inhaaleffect, na jaren van relatief stabiele belastingtarieven voor deze categorieën. Ondernemers en organisaties zijn kritisch over deze verhoging. Daar hebben wij begrip voor. Wij vinden de verhoging echter toch gerechtvaardigd omdat de investeringen die gedaan gaan worden op de langere termijn ook zullen zorgen voor een verbetering van het ondernemersklimaat. Wij zullen de eventuele effecten van deze OZB-verhoging voor (sport)verenigingen overigens nauwlettend volgen, het welzijn van de inwoners is ons lief.
Gastvrije Heuvelrug
De dorpscentra krijgen een kwaliteitsslag en de buitenruimte en het groen wordt aantrekkelijker. Inwoners, bezoekers en toeristen zullen het waarderen en detaillisten en de recreatiesector kunnen ervan profiteren. Los daarvan is er door de gemeenteraad ook ingestemd met het aanstellen van een zogenaamde centrummanager. Deze nieuwe functie dient als ‘kartrekker’ in het verder versterken van het dorpshart in de verschillende dorpen en zal gezamenlijke acties en activiteiten van de winkeliers en andere (horeca)ondernemers mede gaan coördineren. En de afspraak is dat een kwart van de opbrengst van de toeristenbelasting wordt geherinvesteerd in de recreatiesector.
Als BVHLokaal herkennen wij ons heel goed in dit realisatieplan en zijn wij blij – als nieuwe deelnemer aan het college – hieraan nu ook zeer concreet te hebben kunnen bijdragen.
Op woensdag 25 mei is tijdens een extra raadsvergadering het nieuwe college van B&W geïnstalleerd waarvoor BVHlokaal, als grootste partij in de gemeente Utrechtse Heuvelrug, ook een wethouder levert. Anouk Haaxma heeft die eervolle en uitdagende taak namens BVHlokaal op zich genomen. Vanwege het vertrek van Anouk uit de fractie is voormalig commissielid Nico Daamen nu geïnstalleerd als (6e) raadslid. Bram Brinkman neemt het BVHlokaal fractievoorzitterschap van Anouk Haaxma over. Elk van hen heel veel succes gewenst in ieders nieuwe rol.
Voor meer informatie over het verkiezingsprogramma 2022 van BVHlokaal, zie:
Commissielid en kandidaat raadslid Nico Daamen van BVHlokaal heeft zich succesvol ingezet om een vuurwerkverbod in te stellen voor de Utrechtse Heuvelrug. Zie hier voor meer informatie.
De Parkeerbeleidsnota die ter beoordeling bij de raad ligt, is er met name op gericht om de auto te weren en niet om de buurten leefbaar te houden. We kunnen wel willen dat niemand meer een auto bezit, en daarom het parkeren steeds moeilijker maken. Maar dat is voor onze partij niet de insteek. Onze inwoners hebben auto’s die ergens moeten staan en daar moet een zo leefbaar mogelijk plan voor worden gemaakt. Deze nota sluit de ogen voor de problemen en creëert er zelfs nog meer bij door de beleidskeuzes.
Daarom hebben wij 3 Amendementen gemaakt om de nota aan te passen, waarvan er 2 zijn aangenomen:
1) Het kunstmatig indelen van de kernen van dorpen in Centrum, Centrum Schil en Rest Binnen Bebouwde Kom wordt niet gesteund door CBS cijfers. Deze indeling zorgt ervoor dat er minder plek is om te parkeren voor inwoners. Daarom hebben we dit aangepast met ons amendement. Voor Leersum, Maarn en Amerongen wordt de parkeernorm niet verlaagd.
2) Er is een mobiliteitsfonds opgericht om parkeerplaatsen af te kunnen kopen bij nieuwbouw. Dus als er ergens gebouwd gaat worden en er kunnen geen parkeerplekken op eigen terrein gerealiseerd worden dan kan er toch een vergunning voor bouw verleend worden. Wij willen dat dit terughoudend gedaan wordt op plekken waar al parkeerdruk is. Op plekken waar er in de openbare ruimte wel parkeerplekken gemaakt kunnen worden kan de bouwer de parkeernorm afkopen. De nota is aangepast op hoeveel er betaald moet worden. Voor goedkopere woningen is dit lager dan voor de duurdere.
Het Groen is onze belangrijkste kenmerk, het zit in ons DNA. De meeste mensen die hier komen wonen en recreëren, komen voor het “Groen”.
De afgelopen jaren echter ‘ontgroenen’ wij: bomen tot 30 cm dikte kunnen en worden zomaar weggekapt. Deze dikte halen veel bomen niet eens na decennia op onze (arme) zandgronden.
Ook komt er bij herplant een veel jonger/dunner exemplaar, en bij de kap van meer bomen worden er minder teruggezet.
Als gemeente hebben wij het “Groen Groeit Mee” pact ondertekend: de bedoeling is dat bij iedere ontwikkeling niet alleen de groei van ‘verstening’ mogelijk wordt gemaakt maar ook de groei van Groen.
Ook is unaniem de motie “Bomen, Bomen, Bomen” aangenomen. Dit wil zeggen dat wij meer Groen op de Heuvelrug willen. Maar Groen willen is nog geen Groen doen.
BVHlokaal vindt dat de ontgroening niet langer moet doorgaan. Wij willen ook niet wachten op ‘nieuw beleid’ of totdat de omgevingswet wordt ingevoerd.
Daarom hebben wij de bomenverordening laten agenderen en hebben wij een aantal voorstellen gepresenteerd: Veranderingen Bomenverordening.
De belangrijkste voorstellen komen kort gezegd neer op:
– beschermen van bomen dikker dan 20 cm
– bij kappen altijd herplant. Kan dit niet op locatie of in de buurt, dan het verlies van groen compenseren via het herplant fonds voor groen in de gemeente.
– bij de herplant het 1 boom eruit – 1 boom terug principe gebruiken (of evenwaardig groen).
– bij bouwprojecten het groen laten groeien betekent 1 boom eruit – 1,25 boom terug. Ook hier, als dit niet kan, dan compenseren.
– geen bomen kappen voor zonnepanelen. Volwassen bomen zijn duurzamer dan panelen en er staan teveel daken leeg. Voor het ‘duurzame’ rendement kan men meedoen aan zon-zoekt-dak of wind-deel projecten zonder dat dit ten koste van bomen gaat.
– behoud laanbomen. Dit wil zeggen bomen aan beide zijden van de laan.
– waardering voor cultuurhistorische soorten zoals de inheemse Den die het prima doet in droge omstandigheden.
Begin December 2021 heeft de exploitant van het Henschotermeer een aangepast plan aan inwoners gepresenteerd.
Inmiddels is er veel commotie ontstaan en maken vele mensen (zo’n 20.000 hebben dit via 2 petities laten weten evenals betrokken inwoners- en natuurorganisaties) zich grote zorgen om deze ontwikkeling. Zo ook BVHlokaal.
Wij begrijpen de wens voor het verbeteren van dagrecreatie mogelijkheden om de kosten te kunnen dragen. Werd er eerst parkeergeld geïnd, nu wordt er ook voor de toegang betaald. Dit was al een heikel punt: er was immers afgesproken dat het meer ‘vrij toegankelijk’ zou blijven. Uiteindelijk kwam het hek er wel, mede omdat ‘vrij toegankelijk’ nog niet ‘gratis’ betekende en de subsidies voor het onderhoud van het gebied wegvielen na het opheffen van het recreatieschap (een samenwerking van 11 gemeenten die, behalve de Utrechtse Heuvelrug, niet meer de kosten wilden dragen voor de diverse terreinen – voor het Henschotermeer was er jaarlijks een gemiddeld tekort van 114.000 euro.
Er komen jaarlijks zo’n 300.000 bezoekers. Er is bij de opheffing van het recreatieschap een subsidie van 150.000 euro gegeven wegens achterstallig onderhoud. Het kost 4,5 ton om het Henschotermeer draaiende te houden (incl. huur). Hoeveel moet er opgebracht worden om te kunnen spreken van een gezonde ‘rendabele exploitatie’?
Nu wordt naast veel bebouwing voor jaarrond dagrecreatie, ook dag- en nachtverbijven voorgesteld. Dit zal gepaard gaan met nog meer bomenkap.
Momenteel gaat het alleen nog om een voorstel. Samen met andere partijen hebben wij een Motie ingediend om, zoals ook is afgesproken, een verdere gezamenlijke visie te ontwikkelen. Een visie dat meer rekening houdt met de andere ontwikkelingen van dit gebied (bij Europarcs worden honderden (ca 700) standplaatsen omgezet in recreatiewoningen (ca 350 mogelijk) – iets waar trouwens BVHlokaal als enige partij niet mee heeft ingestemd. De exploitant heeft vorig jaar van Woudenberg toestemming gekregen om 270 extra chalets te bouwen en aan de andere kant van het meer komt de bebouwing van de YMCA uit Leusden waardoor de drukte nog verder zal toenemen met navenante druk op de natuurwaarden terwijl is afgesproken dat het boslandschap en het natuurlijk karakter voor dit ‘dagrecreatie’ terrein behouden blijven. De toenemende drukte heeft ook gevolgen voor het verkeer en de veiligheid.
Kort en krachtig gezegd zullen deze ontwikkelingen het landschap en natuurlijk karakter teveel aantasten. Wij zijn onderdeel van een groen Nationaal Park. Groen is ons DNA, onze sterkste troef en moeten we juist koesteren: niet alleen voor onze eigen inwoners, maar voor het hele gebied.
